Czym jest kaletka maziowa? To struktura znajdująca się między narządami, np. kością a skórą, kością a mięśniem / ścięgnem i wszędzie tam, gdzie przy ruchach należy zmniejszyć tarcie do minimum i dzięki temu ułatwić przesuwanie się narządów względem siebie. Każda kaletka maziowa zbudowana jest z włóknistej warstwy zewnętrznej i delikatnej maziowej warstwy wewnętrznej. Może się łączyć ze stawem, tworząc uwypuklenie właściwej jamy stawowej. Jej funkcja i umiejscowienie sprawiają, że kaletki doświadczają stanów zapalnych.
Spis treści
Jak dochodzi do zapalenia kaletki maziowej?
Stan zapalny może być konsekwencją sumujących się w czasie mikroskopijnych urazów powstałych w efekcie długotrwałych przeciążeń. Mówimy o nadmiernej kompresji kaletki spowodowanej np. noszeniem za ciasnych butów, długotrwałym klęczeniem podczas pracy fizycznej przy zbiorach, podpieraniu się na łokciach. Wszystko zależy od tego, w jakim miejscu na ciele znajduje się dana kaletka.
Inną przyczyną jest gwałtowny uraz. Prowadzi do zniszczenia bariery regeneracyjnej i wytrzymałościowej tkanek, uszkadzając jednocześnie kaletkę maziową. W tym przypadku czynnikami ryzyka są uderzenia, upadki i kontuzje podczas których generowana jest duża siła kompresyjna.
Zapalenie kaletki maziowej możemy podzielić na ostre i przewlekłe. Ostre powstają przy bezpośrednim uderzeniu w kaletkę, upadku i wypadku. Narażeni są zwłaszcza sportowcy, osoby aktywne fizycznie i pracownicy fizyczni. Zapalenie przewlekłe rozwija się na podłożu sumowania mikrourazów. Warto tutaj wyróżnić przewlekłe zapalenie kaletki podbarkowej u pływaków (konsekwencja częstych ruchów ramion podczas pływania kraulem).
Objawy zapalenia kaletki maziowej
Do najczęściej poddających się stanom zapalnym kaletek zaliczamy: podbarkową, łokciową, piętową, palucha, krętarzową, przedrzepkową. Obraz kliniczny różni się w zależności od lokalizacji kaletki maziowej, objawy jednak mogą się pokrywać. Ból, obrzęk, zaczerwienienie, wzrost temperatury skóry, utrata funkcji stawu, w pobliżu którego znajduje się kaletka. Stan zapalny u osób ze słabszą odpornością może spowodować stan podgorączkowy i złe samopoczucie. Zapalenie kaletki podbarkowej może generować ból o charakterze promieniującym, podobnie jak zapalenie kaletki podrzepkowej.
Jak leczyć zapalenie kaletki maziowej?
Metody leczenia dobiera się indywidualnie. Celujemy jednak w źródło bólu, a nie skupiamy się na zmniejszaniu objawów, które i tak powrócą.
Leczenie zachowawcze
Odpoczynek umożliwiający regenerację kaletki maziowej, leki przeciwbólowe i przeciwzapalne (objawowo), zimne okłady. Wśród zabiegów fizykalnych wyróżniamy laser wysokoenergetyczny, zabiegi z użyciem pola magnetycznego, krioterapię, elektrostymulację. Fala uderzeniowa doskonale sprawdzi się w leczeniu zapalenia kaletki podbarkowej. Szybko eliminuje ból, obrzęk, rozbijając napięcia tkankowe.
W przebiegu zapaleń kaletek maziowych znaczenie ma właśnie fizjoterapia. Suche igłowanie, kinesiotaping, mobilizacje stawowe, masaże – wszystkie te metody w odpowiednich kombinacjach sprawiają, że u wielu pacjentów leczenie zachowawcze jest całkowicie wystarczające. W końcu nikt nie chce z tak drobnego powodu jak zapalenie kaletki maziowej poddawać się operacjom. Jeśli tylko to możliwe, starajmy się leczyć bez konieczności otwierania ciała.
Leczenie operacyjne
Jedynie w niektórych przypadkach leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów. Co wtedy? Lekarz wykonuje badania obrazowe i kieruje na operację. W zależności od sytuacji, podczas zabiegu może być jedynie założony drenaż pobierający płyn wysiękowy lub też wycina się całą kaletkę maziową. Resekcja może być wykonana metodą klasyczną lub endoskopową.
W niektórych przypadkach, między leczeniem zachowawczym a operacyjnym, miejsce ma próba iniekcji. Lekarze dążą do zmniejszenia objawów i stanu zapalnego zalecając iniekcje z lekami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi bezpośrednio do stawu lub okolicznych mięśni. Metoda jest sporna – ma zwolenników i przeciwników. Decydując się na nią pacjent powinien poznać zdanie obu stron.
