Przepona – wpływ i rehabilitacja

Oddychamy codziennie, ale rzadko zastanawiamy się jak to wszystko działa. Dlaczego czasami oddychamy torem piersiowym, a innym razem – brzusznym. W jaki sposób pracują mięśnie i dlaczego podczas silnego strachu zaczynamy się hiperwentylować. To niezwykle ciekawe zagadnienia, choć na samym początku zajmijmy się samą przeponą.

Najważniejszy mięsień w ciele człowieka – przepona

Bardzo często spotkać się można z powyższym stwierdzeniem. Dlaczego uważa się przeponę za najważniejszy mięsień w ciele człowieka (Oczywiście pomijając mięsień sercowy)? Przez jej funkcję i wszechstronność!:

• pomaga stabilizować dolną część kręgosłupa, razem z mięśniami brzucha i czworobocznymi;
• wchodzi w skład mięśni stabilizujących centralnie;
• jest głównym mięśniem oddechowym – podczas wdechu obniża się, a podczas wydechu kieruje się ku górze;
• masuje narządy wewnętrzne za każdym razem, kiedy się obniża;
• przechodzą przez nią najważniejsze naczynia krwionośne i nerwy, biegnące dalej do narządów jamy brzusznej;

Jeśli przepona nie pracuje prawidłowo, nie potrafimy aktywować toru przeponowego oddychania, jest ona zbyt napięta, możemy doświadczyć:

• bólów odcinka lędźwiowego kręgosłupa;
• bólów odcinka szyjnego kręgosłupa – napięta przepona wzmaga aktywność mięśni wdechowych pomocniczych, które znajdują się w pobliżu szyi;
• problemów związanych z układem pokarmowym, np. niestrawności;
• szybszego męczenia się podczas wykonywania aktywności fizycznych;
• żylaków i obrzęków;

W dzisiejszych czasach ogromny nacisk kładzie się na umiejętność świadomej aktywacji przepony. Aby doświadczyć korzyści z tym związanych udaj się do fizjoterapeuty. Specjalista nauczy Cię jak ćwiczyć z przeponą i jak oddychać, ale też pójdzie o krok dalej i rozluźni – zmobilizuje ją manualnie.

Rehabilitacja przepony

Terapię manualną przepony możemy wykonywać w leżeniu na plecach lub w pozycji siedzącej. Dla przykładu przytoczmy pacjenta, który leży. W takiej pozycji najlepiej delikatnie ugiąć nogi w kolanach – łatwiej będzie wejść na przeponę, a czynności nie będą wywoływać u pacjenta bólu.

Można delikatnie masować przeponę zgodnie z rytmem oddychania pacjenta, wchodząc dłońmi pod dolne żebra, można także stanąć za głową pacjenta, obiema dłońmi ucisnąć dolne części żeber na wydechu, polecić pacjentowi wzięcie głębokiego wdechu i pod koniec tego wdechu szybko, energicznie i nagle puścić opór stawiany dłońmi. Usłyszymy zassanie powietrza.

W gabinecie fizjoterapeutycznym dysponujemy przynajmniej kilkoma technikami aktywującymi przeponę i wpływającymi na jej ukrwienie. Pośrednio działa na nią nawet masaż starosłowiański brzucha.

Uaktywnij swoją przeponę ćwiczeniami

Jak zacząć pracować torem przeponowym? Będzie to łatwiejsze dla mężczyzn, ponieważ u kobiet zwykle pracuje tor piersiowy, ale z odrobiną pracy każdy odniesie sukces. Najprościej jest położyć się na plecach z nogami ugiętymi w kolanach i przyłożyć płasko dłonie do dolnych żeber. Wykonuj wdechy w taki sposób, żeby żebra pod rękami unosiły się do góry i rozchylały delikatnie na boki. Nie może to być wdech do brzucha, gdzie głównym zjawiskiem jest uniesienie pępka do sufitu. Możesz spróbować zadziałać tak, żeby pępek podczas oddychania pozostał nieruchomy. Jest to ciekawe ćwiczenie, które z na pewno zwiększy świadomość własnego ciała.

Jak nauczysz się uruchamiać dolne żebra, możesz przystąpić do nauki prawidłowego sposobu oddychania przeponą. Połóż jedną rękę na dolnych żebrach, a drugą na mostku (dekolcie). Oddychaj w taki sposób, żeby ręka na żebrach unosiła się do góry i delikatnie do boku, ale jednocześnie żeby ręka na mostku pozostała nieruchoma.

Po nauczeniu się właściwego sposobu oddychania przeponą wystarczy wprowadzać go stopniowo do swojego życia. Najlepiej wykorzystywać takie oddychanie podczas treningów sportowych (np. dźwigania ciężarów), ale dobrze przyda się w sytuacjach silnego stresu (działa rozluźniająco i odstresowująco). Ogromne korzyści doświadczą też kobiety w ciąży przygotowujące się do porodu naturalnego.

Człowiek to perfekcyjna maszyna. Wystarczy tylko nauczyć się pracować z każdym elementem ciała wykorzystując swój potencjał.