Łokieć tenisisty to częsta entezopatia, która mimo swojej nazwy nie występuje tylko u osób regularnie grających w tenisa. Wręcz przeciwnie – tenisiści zmagają się z nią dość rzadko, najczęściej rozwija się u osób pracujących z wykonywaniem ruchów zgięcia grzbietowego nadgarstka w supinacji przedramienia. Zwłaszcza gdy przeciążają mięśnie i nie zwracają uwagi na etap rozluźnienia, relaksacji lub rozciągnięcia po zakończeniu pracy. Dolegliwość zwana łokciem tenisisty jest jednym z głównych powodów wizyty u fizjoterapeuty.
Spis treści
Przyczyny łokcia tenisisty
Przez wiele lat uważano, że ból nadkłykcia bocznego kości ramiennej i pobliskiej okolicy wynika ze stanu zapalnego ścięgna mięśni prostowników, które mają tutaj swój przyczep. Dziś jednak wiadomo, że jest to tylko część patogenezy. Ból wiąże się też ze zmianami zwyrodnieniowymi okolicy ścięgna prostowników, zwłaszcza prostownika promieniowego krótkiego nadgarstka. Na rozwój dolegliwości zwanej łokciem tenisisty wpływają czynniki:
- przewlekłe przeciążenia prowadzące do degeneracji komórek i macierzy, które nie dojrzewają w kierunku prawidłowego ścięgna,
- upośledzenie jakości kolagenu tkankowego, a to właśnie on buduje m.in. ścięgna,
- niedokrwienie, a więc wszelkie patologie związane z tętnicą wsteczną promieniową, poboczną promieniową oraz poboczną środkową.
Szczególnym zagrożeniem są przeciążenia statyczne lub dynamiczne o małym obciążeniu. Wspólne ścięgno prostowników narażone jest na pracę ekscentryczną i koncentryczną, co na dłuższą metę często prowadzi do mikrourazów.
Zawsze warto różnicować łokieć tenisisty z innymi schorzeniami, które mogą imitować podobny obraz kliniczny. Mowa o zespole usidlenia tylnego nerwu międzykostnego czy dysfunkcjach na poziomie kręgosłupa C5-C6 lub C6-C7.
Jak objawia się łokieć tenisisty?
Przybliżmy więc obraz kliniczny typowy dla łokcia tenisisty. Do najbardziej rozpoznawalnych, przydatnych w diagnostyce objawów należą:
- osłabienie siły dłoni,
- dolegliwości bólowe w okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej,
- obrzęk w okolicy nadkłykcia bocznego kości ramiennej oraz wzdłuż prostowników promieniowych.
Ból nasila się podczas prób chwytania, zaciskania dłoni oraz nawracania i odwracania ręki. Mogą go nasilać również ruchy wyprostne w stawie nadgarstkowym. Często praca czy kontynuacja aktywności fizycznej stają się niemożliwe, co zmusza pacjentów do szukania specjalistycznej pomocy.
Jak zdiagnozować łokieć tenisisty?
Na początku fizjoterapeuta wykonuje badanie palpacyjne – tkliwość tej okolicy może sugerować łokieć tenisisty, jednak także wiele innych schorzeń. Aby zawęzić obszar poszukiwań wykonuje się testy funkcjonalne takie jak test Cozena (oporowanie wyprostu nadgarstka przy ustawieniu kończyny górnej w nawróceniu i przy odchyleniu promieniowym nadgarstka). Uzupełnieniem kompleksowej diagnostyki jest badanie USG, podczas którego można zaobserwować ewentualne zwłóknienia i zmiany tkankowe.
Łokieć tenisisty – fizjoterapia
W niemal wszystkich przypadkach łokcia tenisisty leczenie fizjoterapeutyczne przynosi oczekiwane rezultaty i pozwala uwolnić się od bólu. Na czas rehabilitacji należy powstrzymać się od aktywności fizycznej lub ciężkiej pracy, która nasila objawy. To okres rekonwalescencji, tkanki muszą więc otrzymać wystarczającą ilość czasu do regeneracji. W pierwszej fazie leczenia skupiamy się na działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym. Zastosowanie znajdują metody takie jak krioterapia, jonoforeza lub laser.
Gdy stan zapalny ustąpi można rozszerzyć plan fizjoterapeutyczny o ćwiczenia wzmacniające mięśnie, masaże poprzeczne i tkanek głębokich, suche igłowanie, techniki mobilizacyjne stawu łokciowego i stawów nadgarstka. Ważną częścią jest zwiększanie elastyczności mięśni poprzez metodę PIR. Z kolei wzmacniając mięśnie zwykle wykorzystuje się ćwiczenia ekscentryczne i PNF ze stopniowaniem trudności. Wartościowym dodatkiem są aplikacje kinesiotapingu.
W poprzednim artykule pisaliśmy na czym polega kinesiotaping. Zachęcamy do lektury: https://fizjo-specjalisci.pl/kinesiotaping-plastrowanie/
Zawsze pacjent jest informowany w zakresie prawidłowej ergonomii pracy oraz optymalnego sposobu wykonywania ćwiczeń. Dzięki temu dba o profilaktykę nawrotu dolegliwości w przyszłości.
