Terapia manualna na kręgosłup obecnie jest jednym z najczęściej wybieranych zabiegów fizjoterapeutycznych. Wszystko przez to, że i częstotliwość problemów związanych z kręgosłupem znacznie wzrosła, co po części wynika z małej aktywności fizycznej i siedzącego trybu życia wielu z nas. Co warto wiedzieć o terapii manualnej na kręgosłup? Jakich efektów można się spodziewać? Podpowiadamy.
Spis treści
Czym jest terapia manualna na kręgosłup?
Mówiąc o terapii manualnej na kręgosłup mamy na myśli szereg czynności i zabiegów wykonywanych rękami terapeuty, oddziałującymi bezpośrednio na struktury kręgosłupa. Wizyta zawsze rozpoczyna się wnikliwą diagnostyką, podczas której ocenia się zdjęcie RTG kręgosłupa (jeśli pacjent je posiada), bada ruchomość stawów kręgosłupa oraz siłę mięśni odpowiedzialnych za jego ruchomość i stabilizację. Na tej podstawie fizjoterapeuta wie, które techniki i metody terapii manualnej będą odpowiednie do problemu pacjenta.
Terapia manualna najczęściej odnosi się do 3 zjawisk:
- trakcja – odseparowywanie powierzchni stawowych kręgosłupa celem wywołania efektu przeciwbólowego i rozluźniającego;
- mobilizacja – różnego rodzaju ślizgi w stawach, które mogą nie tylko zmniejszać ból, ale i przede wszystkim poprawiać ruchomość, likwidując wszelkie ograniczenia;
- manipulacja – charakterystyczne „strzelanie” z kręgosłupa, do którego dochodzi w momencie odblokowania restrykcji stawowych;
Terapia manualna bazuje na wiedzy, że każdy staw posiada indywidualne możliwości ruchowe. Często wykorzystuje się pojęcie „gry stawowej”, czyli składowej ruchów poszczególnych struktur kostnych i stawowych wzgędem siebie. Pacjent widzi i odczuwa tylko pewne czynności wykonywane na kręgosłupie, opisywane jako uciskanie, przesuwanie czy przytrzymywanie. W praktyce jednak w tej chwili dzieje się mnóstwo rzeczy – fizjoterapeuta musi wiedzieć nie tylko jaką technikę wykonać (np. mobilizacja w stopniu I, II lub III), ale i w jakim kierunku, aby nie pogłębić problemu pacjenta, lecz się go pozbyć.
Techniki na tkankach miękkich
Jako że stawy kręgosłupa stabilizowane są przez mięśnie, ścięgna i więzadła, jeżeli będą one napięte, techniki wykonywane na stawach nie przyniosą oczekiwanych efektów. Dlatego zawsze przed przystąpieniem do terapii manualnej tkanki miękkie grzbietu należy rozluźnić. W tym celu wykonuje się masaże funkcyjne (bazujące na fizjologicznej czynności danego mięśnia), masaże poprzeczne (w poprzek włókien mięśniowych) czy masaże tkanek głębokich (zwiększające ruchomość powięzi). Przyda się także suche igłowanie lub terapia punktów spustowych.
Po tak kompleksowym przygotowaniu można śmiało działać na kręgosłupie.
Terapia manualna na kręgosłup – czy warto?
Z całą pewnością terapia manualna na kręgosłup jest korzystna i przynosi świetne efekty u sporej grupy pacjentów. Zwłaszcza przy wzmożonych napięciach mięśniowych powodujących bóle kregosłupa, wypuklinach i przepuklinach czy różnego rodzaju zablokowaniach w kręgosłupie. Warto udać się na terapię manualną także przy rwie kulszowej i rwie udowej. Promieniujący ból do kończyny dolnej może zostać usunięty już podczas jednej wizyty.
Należy pamiętać, że terapia manualna nie jest remedium na wszystko. Jeśli pacjent po wizycie u fizjoterapeuty wróci do dawnych nawyków lub w dalszym ciągu będzie prowadził siedzący, mało aktywny tryb życia, problem z całą pewnością wróci. Można zatem podsumować, że terapia manualna jest wstępem do zmian, które musi wprowadzić sam pacjent. Terapia manualna na kręgosłup zmniejsza dolegliwości bólowe, przywraca prawidłową ruchomość między powierzchniami stawowymi, pozwala odżywić i dotlenić tkanki oraz zwraca równowagę między poszczególnymi elementami ciała pacjenta. Jest to idealna baza wyjściowa do dalszej pracy, jaką są właśnie ćwiczenia i zmiana stylu życia.
Ile kosztuje terapia manualna na kręgosłup?
Zabiegi z terapii manualnej to koszt rzędu nawet 200 zł za godzinę. Wszystko przez to, że wymaga ona ogromnej wiedzy fizjoterapeuty i jego ciężkiej pracy. Metoda nie jest jednak inwazyjna (jak np. operacja), szybko przynosi ulgę w bólu i poprawia samopoczucie (w przeciwieństwie do zwykłych zabiegów fizykalnych) oraz działa u źródła bólu, a nie jedynie objawowo (jak np. leki przeciwbólowe).
